itiraflarım - tolstoy

"yazarken sadece kendime göre var olan tek gerçeği öğütledim: kendimiz aynı zamanda ailemiz için en iyi olan neyse onun için yaşamalıyız. ben de böyle yaşadım. fakat beş yıl önce bana tuhaf şeyler olmaya başladı. ne yapacağımı, nasıl yaşayacağımı bilmeyecek bir noktaya geldiğimde önce hayretler içinde kaldım. aklımın mevcudiyetini kaybeder gibi oldum ve depresyona girdim. bu da geçti; kaldığım yerden yaşamaya devam ettim. sonra, sıkıntılar aynı şekilde hatta daha sık kendini tekrarlamaya başladı. ne zaman başım sıkışsa şu sorularla baş başa kalıyordum: "neden? bundan sonra ne olacak?"

önce bunların önemsiz ve anlamsız sorular olduğunu düşündüm. bu sorularının cevaplarının zaten bilindiğini, eğer cevaba ulaşmak istiyorsam bunun benim için çok da zor olmayacağını, sadece şu an bu konuyla uğraşmak istemediğimi, fakat sorumluluğu üzerime alırsam bir cevaba ulaşabileceğimi düşündüm. sorular daha fazla, daha sık önüme çıkmaya, cevaplandırılma istekleri de gittikçe acil olmaya başladı. bu cevapsız sorular, bir noktaya odaklanmış oklar gibi bir aradayken aklımda karanlık bir leke oluşturuyorlardı."